เคล็ดลับดูแลสุขภาพให้ห่างไกลไข้หวัดใหญ่

กรมวิทย์ฯ เผยเฝ้าระวังติดตามเชื้อไข้หวัดใหญ่ที่ระบาดอย่างต่อเนื่อง รายงานความชุกและการเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์ที่เกิดขึ้นแทบทุกปี เพื่อวางแผนเลือกใช้วัคซีนที่เหมาะสมกับคนไทย พร้อมแนะวิธีดูแลสุขภาพตัวเองให้ห่างไกลโรคไข้หวัดใหญ่ในช่วงฤดูหนาว

นพ.อภิชัย มงคล อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เปิดเผย ว่า ปัจจุบันทั่วโลกประสบปัญหาสภาพอากาศที่แปรปรวนอย่างรุนแรงและภัยธรรมชาติ อย่างต่อเนื่อง เช่นเดียวกับไทยที่ประสบปัญหาจากภัยน้ำท่วมเกือบทั่วภูมิภาค ตามด้วยมีฝนตกหนักทางภาคใต้และสภาพอากาศหนาวจัดในบางจังหวัดทางภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และไม่ว่าจะเป็นช่วงฝนตกหรือฤดูหนาวก็ตาม มักจะพบปัญหาสุขภาพมาพร้อมกันเสมอ โดยเฉพาะการระบาดของโรคระบบทางเดินหายใจ เช่น โรคไข้หวัดใหญ่ พบได้บ่อยในทุกเพศ ทุกวัย และเป็นปัญหาใหญ่ในผู้สูงอายุและเด็กเล็ก เนื่องจากจะมีภาวะแทรกซ้อนร่วมด้วย เช่น ปอดบวม ปอดอักเสบ และอาจรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต ไข้หวัดใหญ่สามารถป้องกันได้โดยการฉีดวัคซีนเป็นประจำทุกปี สาเหตุที่ต้องฉีดทุกปีเนื่องจากเชื้อมีการปรับตัวเองอย่างต่อเนื่องและ เปลี่ยนแปลงสายพันธุ์การระบาดแทบทุกปี จึงต้องเลือกใช้วัคซีนที่มีองค์ประกอบคล้ายคลึงกับเชื้อที่ระบาดในบ้านเรา เพื่อให้การกระตุ้นภูมิคุ้มกันป้องกันโรคได้ผล

การเฝ้าระวังติดตามเชื้อที่ระบาดอย่างต่อเนื่อง จึงมีความจำเป็นสำหรับการวางแผนเลือกใช้วัคซีนที่เหมาะสมกับคนไทย ทั้งนี้ กรมวิทย์ฯ ได้มีระบบเฝ้าระวังปัญหาดังกล่าวมาอย่างต่อเนื่อง และรายงานความชุกและการเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์ให้กับกระทรวงสาธารณสุข (สธ.)

นพ.อภิชัย กล่าวต่อว่า ปีนี้เชื้อไข้หวัดใหญ่ 3 ชนิด คือ A(H3N2), A/H1pdm09 และ B ที่ระบาดอยู่ในไทยส่วนใหญ่มีความคล้ายคลึงกับเชื้อที่เป็นองค์ประกอบใน วัคซีน ซึ่ง สธ.ได้ฉีดให้กับกลุ่มเสี่ยง ทั้งนี้ จากการศึกษาของนักวิจัยหลายคณะพบว่า ผู้สูงอายุ เด็กเล็กและผู้มีโรคประจำตัว เมื่อฉีดวัคซีนแล้วให้ผลป้องกันโรคได้ต่ำกว่าร้อยละ 60 ยังพบว่ายังมีประชาชนบางส่วนที่ฉีดวัคซีนแล้วยังคงเป็นโรคไข้หวัดใหญ่อยู่ เช่น ผู้สูงอายุที่กลับจากพิธีฮัจญ์ทุกคนได้รับการฉีดวัคซีนก่อนเดินทางไปแสวงบุญ แต่อย่างไรก็ตามแม้ว่าในผู้สูงอายุบางคนวัคซีน ไม่สามารถป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ได้เต็มร้อย แต่สามารถช่วยลดอาการรุนแรงหรือภาวะแทรกซ้อนได้และลดอัตราการเสียชีวิต

อย่างไรก็ดีการป้องกันและดูแล สุขภาพตนเองจะช่วยเป็นเกราะคุ้มกันให้พ้นจากการเป็นไข้หวัดใหญ่ได้อีกทาง หนึ่ง แม้ว่าจะไม่ได้ฉีดวัคซีนโดยหลีกเลี่ยงการสัมผัสหรือคลุกคลีกับผู้ป่วย ไม่ใช้สิ่งของ ร่วมกับผู้ป่วย หมั่นดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงอยู่เสมอ ออกกำลังกายพักผ่อนให้เพียงพอ สวมเสื้อผ้าให้อบอุ่นเสมอ ล้างมือบ่อยๆ ด้วยน้ำและสบู่หรือเจลทำความสะอาดมือ ในช่วงที่มีการระบาดของไข้หวัดใหญ่ ควรหลีกเลี่ยงการเข้าไป ในสถานที่แออัด หากรู้สึกไม่สบาย มีอาการคล้ายไข้หวัดใหญ่ ควรปิดปาก จมูก ด้วยหน้ากากอนามัยหรือใช้กระดาษปิดปาก จมูกเวลาไอหรือจาม ทานยาลดไข้ พักผ่อนให้มาก ดื่มน้ำบ่อยๆ ทานผักผลไม้ให้มากๆ ถ้าอาการไม่ดีขึ้นควรไปพบแพทย์